Van plan om een huis te kopen? Dan speelt jouw relationship status een grote rol in het traject en de mogelijkheden voor jouw aankoop. Ben je happy single en waag je de stap alleen, of ga je samen met je lief of echtgenoot op zoek naar een nieuwe stek? Misschien ben je getrouwd en wil je alleen een huis kopen, als investering of met geld uit een erfenis? Wij zetten enkele mogelijkheden en gevolgen op een rij.

Ik koop alleen een huis

Alleen een huis kopen als feitelijk samenwonende

Stel, je woont feitelijk samen met je partner in zijn of haar huis en dat voelt goed zo. Toch kan het vroeg of laat kriebelen om ook een eigen huis te hebben: de woonbonus mag dan wel voltooid verleden tijd zijn, een eigen woning blijft toch erg interessant als investering. Vandaag strijk je huurgelden op waarmee je jouw lening afbetaalt, en later kan je jouw woning – normaal gezien – met meerwaarde verkopen. Dat is als feitelijk samenwonende perfect mogelijk, want je hebt geen juridische band met je partner. Uiteraard raden we aan om zo’n grote beslissingen altijd met je partner te overleggen. 

Alleen een huis kopen als wettelijk samenwonende 

Ook wanneer je wettelijk samenwonend bent, kan je alleen een huis kopen: degene die het huis koopt en wiens naam op de eigendomsakte staat, is eigenaar van de woning. Je bent als partners wel juridisch en fiscaal verbonden, en eventuele huurinkomsten uit de woning van de partner die het huis heeft gekocht, zullen op de gezamenlijke belastingsaangifte staan. 

Alleen een huis kopen als getrouwde partner 

Ook wanneer je getrouwd bent, kan je een huis kopen op jouw naam, bijvoorbeeld wanneer je geld uit een erfenis wil investeren in vastgoed. Kijk wel even hoe je huwelijksstelsel in elkaar zit, want de wetgeving bij scheiding van goederen zit anders ineen dan bij een huwelijk onder het wettelijk stelsel:

• Ben je gehuwd onder volledige scheiding van goederen? Dan kan je volgens de letter van de wet zelfs zonder toestemming van je echtgeno(o)t(e) een eigendom kopen.
• Ben je gehuwd onder het wettelijk stelsel? Dan is een aankoop in principe altijd gemeenschappelijk, zelfs wanneer het goed gekocht wordt met geld van een van de echtgenoten. Let wel, daar kan één uitzondering op gemaakt worden: wanneer het onroerend goed betaald wordt met geld dat voor meer dan de helft uit het persoonlijk vermogen van één van de echtgenoten komt, dan kan in de verkoopovereenkomst een verklaring van wederbelegging opgenomen worden. 

Alleen een huis kopen als single

Geen lief? Dan hoef je met niemand rekening te houden en bepaal je helemaal zelf of en wat je koopt. Hou er wel rekening mee dat de banken misschien iets terughoudender zullen zijn om een lening toe te kennen aan een eenoudergezin of alleenstaande. Daarom kan je aan een familielid – meestal je ouders – vragen om zich borg te stellen. Hierbij gaan zij de verbintenis aan met de bank om financieel in de bres te springen als jij de lening niet kan afbetalen. 

Samen een huis kopen

Een huis kopen met je lief

De eerste vraag die je jezelf moet stellen is of jullie als koppel feitelijk of wettelijk samenwonend zijn:

• Ben je wettelijk samenwonend? Dan kan je als koppel kiezen in welke verhouding elk van jullie eigenaar wordt. Meestal wordt elke partner voor 50 % eigenaar, maar je kan dit ook bepalen volgens de verhouding van ieders financiële inbreng in de aankoop.  
• Ben je feitelijk samenwonend? Ook dan kan je samen een huis kopen en bepalen in welke verhouding je eigenaar wordt, maar hou er rekening mee dat je geen wettelijke erfgenaam bent. In geval van overlijden van je partner komt een deel van de gezamenlijk aangekochte woning dus aan de wettelijke erfgenamen van je partner toe. Een testament kan dit opvangen.

Om de gezinswoning en elkaar optimaal te beschermen in geval van overlijden van een van de partners, wordt aan ongehuwde koppels doorgaans aangeraden om bij de aankoop van een eigendom een beding van aanwas (of tontinebeding) op te nemen in de notariële akte. Met die clausule word je automatisch de enige eigenaar van je woning als je partner zou overlijden en vermijd je hoge successierechten. Je kan ook kiezen om een clausule met betrekking tot vruchtgebruik op te nemen: in dat geval krijgt de langstlevende partner niet alleen de woning toegekend bij overlijden van de partner, maar geniet hij of zij ook van het vruchtgebruik erop.

Een huis kopen als getrouwd koppel

Ben je getrouwd onder het wettelijk stelsel of met volledige scheiding van goederen?

• Gehuwd onder het wettelijk stelsel of met gemeenschap van goederen? Dan koop je de woning automatisch samen en wordt deze gemeenschappelijk.
• Gehuwd onder volledige scheiding van goederen? Dan worden jullie onverdeeld eigenaar van het huis.

Met dit artikel bieden we een summier overzicht van de verschillende mogelijkheden, maar we kunnen onmogelijk alle situaties en (erfrechtelijke) gevolgen bespreken. Daarom raden wij aan om advies in te winnen bij je notaris wanneer je van plan bent om een woning aan te kopen.

Lees ook: